Khi dịch virus corona chủng mới bùng phát tại Mỹ, nhu cầu khẩu trang và các mặt hàng vệ sinh tăng vọt. Giá hàng hóa và vận chuyển leo thang lên mức cắt cổ.
Theo USA Today, nhu cầu các mặt hàng y tế như khẩu trang y tế và nước rửa tay đang tăng đột biến tại Mỹ, đặc biệt sau khi chính quyền Washington xác nhận 108 trường hợp nhiễm virus corona chủng mới, trong đó 9 người đã tử vong.
Rất nhiều người tiêu dùng than phiền tình trạng giá cả leo thang chóng mặt. Hiện, giá khăn lau tay Clorox tại Mỹ đã tăng lên mức 44,25 USD/hộp, cộng thêm 14,59 USD tiền vận chuyển nếu đặt hàng qua mạng.
Chi phí vận chuyển cũng tăng vọt, một doanh nghiệp công bố mức giá giao hàng tới 500 USD cho mỗi đơn giao đường bộ và 5.000 USD với đơn giao đường hàng không.
Bán 20 khẩu trang với giá 400 USD
USA Today nhận định nhiều thương nhân bán hàng trên các sàn thương mại điện tử lớn tại Mỹ như Amazon, Walmart hay eBay dường như đang thách thức sức chịu đựng của người tiêu dùng khi rao bán khẩu trang và mặt hàng y tế với mức giá cắt cổ này.
Đến mức Thống đốc California Gavin Newsom cũng phải lên tiếng than phiền về hiện tượng giá khẩu trang tăng trên các trang thương mại điện tử. “Đùa hả, Amazon? Mức giá này là quá lố bịch”, ông viết trên Twitter.
Mới đây, Amazon cho biết sẽ loại bỏ hơn 1 triệu sản phẩm có dấu hiệu bị nâng giá quá mức hoặc được quảng cáo lố. Các tài khoản vi phạm sẽ bị đình chỉ hoặc xóa quyền bán hàng trên trang.
Trong khi đó, eBay cũng cho biết đang rà soát nghiêm ngặt hành vi lợi dụng dịch bệnh để nâng giá các sản phẩm trục lợi. Các từ như “virus corona”, “Covid-19”, “virus” hay “dịch bệnh” đều bị cấm đề cập trong các bài đăng trên eBay.
Hành vi lừa đảo cũng đang trở nên phổ biến trên các trang thương mại điện tử. USA Today cho biết cuối tuần qua, khách hàng Jack Arnest tìm mua khẩu trang N95 trên eBay và phát hiện một tài khoản rao bán sản phẩm này với giá 62 USD/3 hộp.
Tuy nhiên, sau khi xác nhận đặt hàng, ông Arnest mới tá hỏa khi biết mình sẽ chỉ được giao được 3 chiếc khẩu trang. Ông lập tức gọi đường dây nóng của eBay và hủy đơn hàng.
“May mắn là tôi kịp hủy đơn hàng. Việc bán một hộp 20 chiếc khẩu trang với giá 400 USD là chuyện không thể chấp nhận được. Có quá nhiều kẻ đang lợi dụng tình hình dịch bệnh để đầu cơ và kiếm lợi”, ông Arnest bức xúc.
Tăng giá 500%
Bác sĩ Wendy Lu ở Cupertino, California, kể bà đặt mua 20-40 hộp khẩu trang nhằm phục vụ nhân viên phòng khám hồi tháng 1. Tuy nhiên đơn hàng bị hủy và khi bà đặt lại, giá khẩu trang đã tăng 500%.
Bà đặt mua từ một bên bán khác, nhưng hiện phần lớn bên bán đã hạn chế số lượng khẩu trang bán cho từng khách hàng. Hiện bà chỉ mua được 2 hộp/tuần. Ở nhiều nơi, khẩu trang đã cháy hàng.
Giáo sư kinh tế Michael Giberson thuộc Đại học Kinh doanh Rawls nhận định tình trạng giá hàng hóa tăng vọt trong thời điểm khủng hoảng là dễ hiểu và khó tránh khỏi. Vấn đề là hiện nguồn cung khẩu trang tại Mỹ đang thiếu hụt.
“Lý tưởng là chúng ta có một cơ chế đảm bảo nguồn cung cho những người dễ bị tổn thương nhất, bao gồm người già và nhân viên y tế. Nhưng luật ngăn chặn tăng giá sẽ không đem lại kết quả đó”, ông giải thích.
Thậm chí các nhà kinh tế cho rằng việc giá tăng vọt sẽ hạn chế nhu cầu tích trữ khẩu trang của người tiêu dùng. Nhờ đó, nguồn cung dành cho lực lượng y tế tại tuyến đầu chống dịch và các bệnh nhân sẽ được đảm bảo. Ngoài ra, giá tăng nhanh cũng sẽ khuyến khích các nhà cung cấp đẩy nhanh tiến độ sản xuất.
Một số bang ở Mỹ ban hành luật chống trục lợi theo nhiều cấp độ khác nhau. Bang Florida lệnh cấm bán hàng hóa thiết yếu với mức giá “vô lương tâm”. Tuy nhiên, nhà chức trách thường xác định giá tăng do tác động tự nhiên của thị trường.
Dù vậy, chuyên gia đạo đức kinh doanh Dana Radcliffe thuộc Đại học Cornell Johnson College cho rằng nhà chức trách cần phạt các chủ doanh nghiệp trục lợi từ các cuộc khủng hoảng dân sự.
“Hành vi đó không chỉ bất công mà còn cho thấy chủ doanh nghiệp là kẻ không yêu nước. Lợi dụng sự khó khăn của những người xung quanh để kiếm lợi là hành vi không thể chấp nhận được”, ông nói.
Hương Giang – Zing
