Đường phố Yangon vắng lặng sau khi quân đội bắt bà Aung San Suu Kyi, trong khi nhiều người dân đổ xô đi rút tiền trước khi các ngân hàng ngừng hoạt động.
“Đường phố thủ đô Yangon buổi sáng thứ hai đầu tuần thường đông đúc, nhưng giờ rất vắng lặng vì nhiều người sợ ra ngoài. Tuy nhiên, vẫn nhiều người đến cây ATM rút tiền”, phóng viên May Wong của CNA cho biết sáng 1/2.
Động thái diễn ra sau khi quân đội Myanmar thông báo đã bắt Cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi, Tổng thống Win Myint và một số lãnh đạo cấp cao trong đảng cầm quyền, đồng thời tuyên bố tình trạng khẩn cấp để điều hành đất nước trong một năm.
Nhiều nước phương Tây gọi đây là nỗ lực “đảo chính” của quân đội Myanmar, kêu gọi các chỉ huy lực lượng vũ trang nước này đảo ngược các động thái “đi ngược lại ý nguyện của người dân”.
Hiệp hội Ngân hàng Myanmar sau đó ra thông báo mọi ngân hàng sẽ tạm ngừng hoạt động, không cho biết thời hạn mở cửa trở lại.
Sự việc diễn ra sau nhiều ngày leo thang căng thẳng giữa chính phủ dân sự và lực lượng quân đội Myanmar sau một cuộc bầu cử bị quân đội nước này cáo buộc “gian lận”.
Đảng NLD của bà Suu Kyi giành chiến thắng với 346 trên tổng số 412 ghế quốc hội. Tuy nhiên, quân đội Myanmar tuần trước từ chối loại trừ khả năng lên nắm quyền của bà để giải quyết những cáo buộc bất thường trong cuộc bỏ phiếu, tuyên bố đã phát hiện hơn 10 triệu trường hợp gian lận cử tri. Quân đội đã yêu cầu uỷ ban bầu cử của chính quyền công bố danh sách cử tri để kiểm tra chéo nhưng uỷ ban không đồng ý.
Myanmar từng chứng kiến hai cuộc đảo chính vào năm 1962 và 1988, kể từ khi giành độc lập từ Anh năm 1948. Bà Suu Kyi, chủ nhân giải Nobel Hòa bình năm 1991, được người dân Myanmar và thế giới ca ngợi như biểu tượng đấu tranh vì tự do khi đứng lên chống lại chính quyền quân sự dù bị quản thúc suốt 15 năm.
Việc đảng NLD của bà thắng cử vào năm 2015 đã mang tới hy vọng thay đổi đất nước. Bà Suu Kyi sau đó trở thành “lãnh đạo thực quyền” của Myanmar, dù giữ chức Cố vấn Nhà nước. Đây được coi như chức danh nhằm né tránh hiến pháp Myanmar, trong đó quy định người có con hoặc vợ/chồng là công dân nước ngoài không được lên làm tổng thống. Chồng quá cố và con trai bà Suu Kyi đều mang quốc tịch Anh.
Tư lệnh quân đội Min Aung Hlaing, người được xem là quyền lực nhất Myanmar, tuần trước cảnh báo có thể “thu hồi” hiến pháp năm 2008 trong những trường hợp nhất định.
Vũ Anh (Theo CNA) – VnExpress
