Thượng nghị sĩ Cộng hòa bang Pennsylvania Pat Toomey ngày 10/1 kêu gọi Trump từ chức, cho rằng Tổng thống phải chịu trách nhiệm về vụ bạo loạn Đồi Capitol.
“Tôi nghĩ điều tốt nhất đối với đất nước lúc này là Tổng thống nên từ chức và rời đi càng sớm càng tốt”, Toomey nói trong cuộc phỏng vấn với kênh NBC.
Toomney cho biết ông không nghĩ việc luận tội là khả thi khi Tổng thống Donald Trump chỉ còn 10 ngày là hết nhiệm kỳ. Ông đồng thời lưu ý rằng các nghị sĩ hiện dường như chưa có được đồng thuận về việc kích hoạt Tu chính án 25 để tước quyền lực của Trump.
Điều 4 trong Tu chính án 25 của Hiến pháp Mỹ quy định phó tổng thống với sự ủng hộ của đa số quan chức cấp cao trong nội các có thể nộp văn bản lên lưỡng viện quốc hội Mỹ tuyên bố tổng thống không thể thực thi quyền lực và nhiệm vụ của mình. Khi đó, phó tổng thống sẽ lập tức trở thành quyền tổng thống.
Bình luận của Thượng nghị sĩ Toomey được đưa ra trong bối cảnh đảng Dân chủ tại Hạ viện đang chuẩn bị các điều khoản nhằm luận tội Tổng thống Trump với cáo buộc ông chịu trách nhiệm cho cuộc bạo loạn Đồi Capitol. Các công tố viên liên bang cũng không loại trừ khả năng buộc tội Tổng thống Trump vì vai trò của ông trong cuộc hỗn loạn.
Lisa Murkowski, đến từ bang Alaska, là thượng nghị sĩ Cộng hòa đầu tiên kêu gọi Trump từ chức, nói rằng Tổng thống đã “gây đủ thiệt hại” cho đất nước.
Hầu hết các nghị sĩ đảng Cộng hòa ở Thượng viện không ủng hộ việc phế truất Trump. Adam Kinzinger là nghị sĩ Cộng hòa đầu tiên tại Hạ viện kêu gọi kích hoạt Tu chính án thứ 25, cho phép phó tổng thống và đa số nội các loại bỏ một tổng thống được coi là không thể hoàn thành nhiệm vụ.
Nhiều nghị sĩ Cộng hòa ở Thượng viện đã lên tiếng tức giận, nhưng không ai tuyên bố rõ ràng rằng họ muốn Tổng thống từ chức. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Ben Sasse nói ông “chắc chắn sẽ xem xét” các điều khoản luận tội Trump nếu chúng được đưa ra.
Mitt Romney, người duy nhất thuộc đảng Cộng hòa ở Thượng viện bỏ phiếu kết tội Trump khi ông bị Hạ viện luận tội năm 2019, đã chỉ trích gay gắt Tổng thống trong một bài phát biểu sau cuộc bạo loạn. Tuy nhiên, ông sau đó dừng kêu gọi phế truất Trump, nói rằng nên “nín thở” chờ đến ngày Joe Biden nhậm chức.
Một cố vấn tiết lộ Phó tổng thống Mike Pence cũng phản đối việc kích hoạt Tu chính án 25 để phế truất Tổng thống. Thượng nghị sĩ Cộng hòa bang Missouri Roy Blunt cho hay ông không nghĩ Trump nên từ chức nhưng Tổng thống nên “rất cẩn thận trong 10 ngày tới”.
Tổng thống Trump hôm 6/1 xuất hiện trước hàng nghìn người ủng hộ trong cuộc mít tinh tại thủ đô Washington để tuyên bố ông đã chiến thắng cuộc bầu cử năm nay. Trump khẳng định sẽ dẫn dắt người biểu tình kéo tới tòa nhà quốc hội, nơi cuộc họp kiểm phiếu đại cử tri đang diễn ra, thúc giục họ hành động.
Những người ủng hộ Trump sau đó đã xông vào tòa nhà quốc hội, gây ra náo loạn, làm gián đoạn cuộc họp xác nhận kết quả bầu cử, khiến 5 người thiệt mạng và hàng chục người bị thương.
Vũ Hoàng (Theo Reuters) – VnExpress