Đại diện Cấp cao EU về Chính sách An ninh và Các vấn đề Đối ngoại Josep Borrell tại buổi họp báo sau cuộc họp của ngoại trưởng EU tại Brussel, Bỉ hôm 13/7. Ảnh: AFP.
EU chuẩn bị biện pháp chống lại Trung Quốc để đáp trả việc Bắc Kinh áp luật an ninh Hong Kong, song có thể không gồm trừng phạt kinh tế.
“Hôm nay chúng tôi đã thống nhất xây dựng phản ứng phối hợp của Liên minh châu Âu (EU) để cho thấy sự ủng hộ đối với xã hội dân sự và tự trị của Hong Kong”, Đại diện Cấp cao EU về Chính sách An ninh và Các vấn đề Đối ngoại Josep Borrell phát biểu tại buổi họp báo sau cuộc họp của các ngoại trưởng EU tại Brussel, Bỉ hôm 13/7.
“Điều này sẽ bao gồm các biện pháp ở cấp độ EU và cũng là biện pháp dựa trên năng lực quốc gia của các nước thành viên theo cách tiếp cận thống nhất”, Borrell nói thêm.
Theo Borrell, các chi tiết cụ thể chưa được quyết định, nhưng các ngoại trưởng EU đã thảo luận về việc mở rộng lệnh cấm xuất khẩu của EU đối với công nghệ nhạy cảm sang Hong Kong. Borrell cũng đề cập đến bất kỳ thiết bị hoặc phần mềm nào có thể được sử dụng để đối phó biểu tình Hong Kong.
Tại cuộc họp, các ngoại trưởng EU nói rằng đã có sự ủng hộ rộng rãi giữa các quốc gia thành viên đối với một số hành động đáp trả Trung Quốc, nhưng các biện pháp cứng rắn không được thảo luận chi tiết vì vấp phải sự phản đối từ các đối tác thương mại gần gũi của Trung Quốc ở châu Âu, như Hungary và Hy Lạp.
Thủ tướng Đức Angela Merkel ủng hộ phản ứng chung của EU, nhưng cảnh báo không nên cắt đứt đối thoại với Trung Quốc. “Quan trọng là các quốc gia thành viên EU đang cố tìm ra chính sách chung cũng như phản ứng chung đối với Trung Quốc. Tuy nhiên, đây không phải lý do để không tiếp tục đối thoại với Trung Quốc”, bà Merkel cho hay.
Như phần lớn các nước phương Tây, EU phản đối việc Trung Quốc thông qua luật an ninh Hong Kong bất chấp sự phản đối quốc tế. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen tháng trước cảnh báo Trung Quốc sẽ phải gánh chịu “những hậu quả rất tiêu cực” vì luật an ninh mới.
Borrell cho biết các chính phủ EU cũng có thể xem xét thỏa thuận dẫn độ với chính quyền Hong Kong, khuyến cáo đi lại, tăng học bổng cho sinh viên Hong Kong và cấp thêm thị thực cho người Hong Kong. Các nước EU có thể công bố hành động đối phó riêng biệt, nhưng khối xem phản ứng của mình như một gói biện pháp đã được xác định và trở thành hiện thực trong những ngày tới, Borrell nói thêm.
Phần Lan cho biết nước này ủng hộ ý tưởng đình chỉ các hiệp ước dẫn độ với Hong Kong vì luật an ninh mới đồng nghĩa những người bị giam có thể được đưa sang Trung Quốc đại lục để xét xử.
Luật an ninh Hong Kong được ban hành ngày 30/6, hình sự hóa 4 loại tội phạm an ninh quốc gia gồm ly khai, lật đổ, khủng bố và thông đồng với nước ngoài hoặc các phần tử bên ngoài để gây nguy hiểm cho an ninh. Người Hong Kong vi phạm luật có thể bị kết án chung thân, quyền tố tụng và xét xử các “trường hợp nghiêm trọng” thuộc về chính quyền trung ương.
Chính phủ Trung Quốc và chính quyền Hong Kong khẳng định luật chỉ nhắm đến một nhóm đối tượng nhỏ và quyền lợi, tự do của người Hong Kong cũng như lợi ích các nhà đầu tư nước ngoài vẫn được đảm bảo. Tuy nhiên, Mỹ và các nước châu Âu chỉ trích luật này, gọi đây là sự hủy hoại tự chủ, tự do của Hong Kong và làm suy yếu nguyên tắc “một quốc gia, hai chế độ”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 14/7 ký sắc lệnh tước những ưu đãi thương mại của Hong Kong và ký thành luật Đạo luật Tự trị Hong Kong, cho phép trừng phạt quan chức Trung Quốc và cảnh sát Hong Kong được cho là xâm phạm quyền tự trị của thành phố, đồng thời trừng phạt cả những ngân hàng thực hiện những giao dịch quan trọng với họ.
Huyền Lê (Theo Reuters) – VnExpress