Luật an ninh quốc gia mà Bắc Kinh thông qua cho Hong Kong chính chức có hiệu lực từ 23h ngày 30/6, với mức án tối đa cho người vi phạm là tù chung thân.
Cuối ngày 30/6, Trung Quốc đã tiết lộ toàn văn luật an ninh quốc gia cho Hong Kong nhắm vào các hành động ly khai, lật đổ, khủng bố và thông đồng với lực lượng nước ngoài đe dọa an ninh quốc gia, theo Guardian.
Luật được công bố ngay sau khi nó có hiệu lực vào lúc 23h tối 30/6. Luật được đưa vào thực hiện chưa đầy 40 ngày sau khi Bắc Kinh làm cho cư dân và cộng đồng quốc tế sững sờ với kế hoạch áp đặt luật an ninh đối với Hong Kong.
Luật này có hiệu lực vào đêm trước ngày 1/7, ngày kỷ niệm Hong Kong được trao trả về cho Trung Quốc và thường diễn ra cuộc biểu tình phản đối chính quyền. Cảnh sát đã cấm tổ chức sự kiện này, tuy nhiên các nhà hoạt động vẫn kêu gọi mọi người tập hợp.
Theo luật, người phạm tội có thể phải đối mặt với mức án tối đa được nâng lên tù chung thân, thay vì giới hạn 10 năm tù như các thông tin ban đầu.
Cũng theo luật mới, Bắc Kinh sẽ thành lập cơ quan an ninh quốc gia ở Hong Kong để hướng dẫn về việc thực thi luật này. Sĩ quan của đại lục sẽ được miễn trừ đối với luật của Hong Kong.
Cảnh sát Hong Kong được phép thực hiện nhiều biện pháp khác nhau để điều tra tội phạm an ninh quốc gia, bao gồm chặn liên lạc, bí mật giám sát và yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ và các tổ chức chính trị, chính quyền nước ngoài cung cấp thông tin về người vi phạm.
Các chuyên gia pháp lý và các nhà phê bình cho biết luật an ninh quốc gia mới rộng về cả định nghĩa tội phạm cũng như phạm vi áp dụng. Luật này được thực thi với các cá nhân thường trú tại Hong Kong, những người không phải cư dân tại đây và cả các cá nhân ở bên ngoài Hong Kong vi phạm luật.
Luật an ninh mới đang là một trong các điểm nóng trong quan hệ Mỹ – Trung. Washington chỉ trích bộ luật sẽ làm suy yếu đáng kể nguyên tắc “một quốc gia, hai chế độ” và mức độ tự trị cùng các quyền tự do của đặc khu Hong Kong so với Trung Quốc đại lục.
Mỹ đã bắt đầu tước tư cách thương mại đặc biệt của Hong Kong kể từ ngày 29/6. Việc nhập khẩu thiết bị an ninh và quyền tiếp cận công nghệ Mỹ của Hong Kong cũng bị hạn chế.
Sau khi luật an ninh quốc gia cho Hong Kong được Bắc Kinh thông qua sáng 30/6, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho rằng bước đi của Bắc Kinh làm suy yếu các quyền tự trị của Hong Kong.
“Rõ ràng Trung Quốc không chia sẻ các giá trị chung của chúng tôi, đó là dân chủ, tự do, nguyên tắc pháp quyền. Chúng tôi quan sát được điều này ở Hong Kong, nơi luật an ninh mới đã làm suy yếu quyền tự trị”, ông Stoltenberg tuyên bố.
Trước đó, Mỹ, Anh và Liên minh châu Âu EU đã chỉ trích luật an ninh quốc gia Trung Quốc dự kiến áp đặt lên đặc khu hành chính Hong Kong, lãnh thổ được hưởng các quyền tự trị cao theo Tuyên bố chung Anh – Trung Quốc năm 1984.
“Chúng tôi quan ngại sâu sắc trước những thông tin Bắc Kinh đã thông qua luật an ninh quốc gia”, Ngoại trưởng Anh Dominic Raab ngày 30/6 đề cập đến luật an ninh quốc gia của Trung Quốc dành cho đặc khu hành chính Hong Kong.
Thủy Tiên – Zing