Dù thất cử, Trump vẫn tác động mạnh mẽ tới đảng Cộng hòa ở Michigan, thúc đẩy những người trung thành với ông trừng phạt nhóm “phản bội”.
Khi nghị sĩ Peter Meijer bỏ một trong 10 lá phiếu của đảng Cộng hòa ở Hạ viện nhất trí luận tội Donald Trump hồi tháng 1, ông thẳng thắn thừa nhận đó có thể là hành động “tự sát chính trị”.
Trong cuộc tiếp xúc cử tri đầu tiên của Meijer sau cuộc luận tội, một số người tuyên bố thẳng thừng với tân nghị sĩ rằng việc việc chống lại cựu tổng thống là “tội lỗi không thể tha thứ”.
“Tôi đã chống lại nhiều người nói đừng bỏ phiếu cho ngài, nhưng giờ tôi đã mất niềm tin đó”, Cindy Witke, một cử tri bầu cho Meijer ở Tây Michigan, nói.
Nancy Eardley, một người khác tham dự cuộc họp, cũng kêu gọi Meijer ngừng tuyên bố rằng cuộc bầu cử không bị đánh cắp, đồng thời nói ông “phản bội” đảng Cộng hòa.
“Tôi không thể thất vọng hơn được nữa. Tôi không ngờ ngài có thể nói nhiều điều khiến tôi phải thay đổi quyết định không bỏ phiếu cho ngài trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào năm tới”, Eardley nói.
Việc Trump được tha bổng lần hai trong phiên luận tội hôm 13/2 đã cho thấy tầm ảnh hưởng lớn của ông với các thành viên Cộng hòa, trừ 7 thượng nghị sĩ đã bỏ phiếu chống lại ông. Nhưng ở Michigan, một trong những bang chiến trường quan trọng mà Trump đã thua trong cuộc bầu cử tháng 11 năm ngoái và là quê hương của hai trong 10 nghị sĩ Cộng hòa ủng hộ luận tội Trump, ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy tầm ảnh hưởng mạnh mẽ của cựu tổng thống.
Các cuộc bầu cử gần đây của đảng Cộng hòa ở Michigan đã mở ra cơ hội thăng tiến cho Meshawn Maddock, một nhà hoạt động bảo thủ đã tổ chức các chuyến xe buýt chở người biểu tình từ Michigan tới Washington vào ngày 6/1.
Mike Shirkey, lãnh đạo phe đa số ở thượng viện bang và là nghị sĩ dân biểu hàng đầu của Michigan, tranh luận rằng cuộc bạo loạn Đồi Capitol chỉ là “trò lừa bịp”, một thuyết âm mưu phổ biến trong nhóm ủng hộ Trump. Nhiều thành viên Cộng hòa khác của bang chỉ trích Meijer vì ủng hộ luận tội cựu tổng thống.
Tại khu vực quốc hội thứ 6, hai chi nhánh của đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu để lên án nghị sĩ Fred Upton, một đảng viên Cộng hòa kỳ cựu ủng hộ luận tội Trump.
“Tôi thật sự thất vọng với Upton”, Victor Fitz, công tố viên và quan chức Cộng hòa ở hạt Cass, nói. “Thành thực mà nói, tôi nghĩ một số người đều tin rằng ông ấy đã có bước đi không thể quay lại”.
Jeff Timmer, cựu giám đốc điều hành của đảng Cộng hòa ở Michigan, cho biết tầm ảnh hưởng của Trump trong đảng giờ lớn hơn trước cuộc bầu cử. Timmer cho biết liên minh của cựu tổng thống đã thất bại trong cuộc bầu cử, nhưng niềm tin của họ lớn đến mức không thể thừa nhận nó.
“Đó là lý do chủ nghĩa Trump sẽ tiếp tục duy trì dù Trump không còn tại nhiệm”, Timmer nói. Ông gọi những người ủng hộ luận tội Trump là “đám giao dịch với ma quỷ” và khẳng định họ sẽ “không có một kết thúc có hậu”.
Trong hầu hết các cuộc phỏng vấn, Meijer đã cố gắng giải thích lá phiếu ủng hộ luận tội của ông như những gì thuộc về nguyên tắc. Ông cũng đáp trả những người chỉ trích một cách ôn hòa, chỉ ra các tuyên bố bầu cử gian lận của Trump thiếu bằng chứng. Ông đã mở đầu buổi nói chuyện với các cử tri bằng việc mô tả ông và các nhà lập pháp khác đã cảm thấy sợ hãi ra sao khi cuộc bạo loạn Đồi Capitol xảy ra.
“Đó là thời điểm mà chúng ta cần sự lãnh đạo và tôi thấy tổng thống đã không mang tới điều này”, ông nói về Trump.
Tuy nhiên, cơn thịnh nộ đang trút lên Meijer. Những người giận dữ để lại bình luận “kẻ phản bội” trong những bài đăng trên mạng xã hội của ông. Các hãng tin ủng hộ Trump chỉ trích Meijer cùng các thành viên ủng hộ luận tội khác bằng cách nêu bật những thách thức mà họ phải đối mặt.
Meijer phải đối mặt với thách thức bầu cử sơ bộ, dù ông vẫn được xem là ứng viên được yêu thích. Một vài thành viên Cộng hòa thân cận với Upton đã nghĩ tới khả năng ông nghỉ hưu thay vì tham gia chiến dịch tái tranh cử được dự đoán khá nhiều chông gai. Ron Weiser là thành viên hội đồng quản trị Đại học Michigan và nhà tài trợ đắc lực của đảng Cộng hòa, nhưng vẫn cần sự ủng hộ từ nền tảng trung thành của Trump trong đảng cho tương lai chính trị.
Tony Daunt, quan chức Cộng hòa, từng là nhà giám sát bầu cử và cố vấn cho lãnh đạo đảng Cộng hòa, hy vọng đảng của ông không sử dụng lòng trung thành với Trump như một phép thử.
“Có những điều tốt đẹp từ chính quyền của Trump và thậm chí từ bản năng chính trị của Trump đáng để đưa vào đảng Cộng hòa. Nhưng Donald Trump không phải là phương tiện hay sứ giả cho điều đó”, Daunt nói.
Jason Watts không lạc quan vào điều này. Là một quan chức bầu cử hạt Allegan và thủ quỹ của đảng ở Khu vực Quốc hội thứ 6, ông đã thấy đảng Cộng hòa thay đổi tới mức không thể nhận ra.
“Sự thù hận, lòng trung thành bằng mọi giá với Trump sẽ gây tổn hại cho chúng ta”, Watts nói. “Nếu họ nổi điên, cứ để họ như vậy. Miễn là họ có thể bỏ phiếu cho tôi vào hai năm tới”.
Thanh Tâm (Theo NYTimes) – VnExpress