Trump thua trong cuộc bầu cử 2020 chủ yếu do cách xử lý đại dịch Covid-19, theo kết quả cuộc khảo sát “giải phẫu” của cố vấn Fabrizio.
Báo cáo nội bộ hậu bầu cử dài 27 trang do Tony Fabrizio, nhà thăm dò chiến dịch tranh cử của Donald Trump, công bố cho biết cử tri tại 10 bang đánh giá đại dịch Covid-19 là vấn đề chính khi họ bỏ phiếu và Tổng thống Joe Biden giành được điểm cao hơn về vấn đề này. Báo cáo cũng cho biết Trump để mất sự ủng hộ trong số các nhóm cử tri chính mà ông cần để chiến thắng.
Báo cáo này bác tuyên bố của Trump rằng cuộc bầu cử 2020 bị “đánh cắp” khỏi tay ông và Biden không thể đánh bại cựu tổng thống Mỹ một cách công bằng. Trump và nhiều quan chức phụ trách chiến dịch tranh cử từng nhiều lần đưa ra những tuyên bố như trên.
Phân tích của Fabrizio, người làm việc cho Trump trong nhiều năm, được chia sẻ giữa các cố vấn chiến dịch tranh cử của cựu tổng thống Mỹ sau cuộc bầu cử vào cuối năm ngoái, song mới được công bố hôm 1/2. Các bang được nghiên cứu bao gồm Arizona, Georgia, Michigan, Pennsylvania, Wisconsin, Florida, Iowa, Bắc Carolina, Ohio và Texas.
Cử tri tại những bang này đều rất ủng hộ quy định đeo khẩu trang và tín nhiệm cao tiến sĩ Anthony Fauci, chuyên gia bệnh truyền nhiễm hàng đầu của Mỹ. Trump không ủng hộ đeo khẩu trang và đôi khi chế nhạo việc này, đồng thời chỉ trích tiến sĩ Fauci và thỉnh thoảng đe dọa sa thải ông.
Các cố vấn liên tục khuyên Trump đeo khẩu trang, ngừng công kích Fauci và thể hiện cho công chúng thấy ông đang đối phó với nCoV một cách nghiêm túc hơn, đặc biệt sau khi ông nhập viện vì nhiễm virus và sử dụng loại thuốc điều trị thử nghiệm.
Trump thường xuyên phản đối các đề xuất và chế giễu cảnh báo về nguy cơ của nCoV, nhiều lần nói một cách mỉa mai “Covid, Covid, Covid” trong các buổi mít tinh vận động tranh cử. Cựu tổng thống cũng dự đoán sai việc Covid-19 sẽ không còn được các hãng tin đề cập sau cuộc bầu cử.
Báo cáo phân loại các bang thành những nơi ủng hộ Trump và những nơi quay sang ủng hộ Biden, cho biết các cử tri nhận định Biden có năng lực đối phó với cuộc khủng hoảng Covid-19 cao hơn. Báo cáo cũng cho biết cử tri tại những bang này đều đánh giá Biden trung thực hơn Trump.
“Dù Trump thống trị trong số các cử tri tập trung vào vấn đề kinh tế, Biden đã giành chiến thắng với cử tri lo lắng về nCoV vốn chiếm số lượng lớn hơn”, báo cáo cho biết và giải thích cách Trump để mất nhóm cử tri chính mà cựu tổng thống cần để thắng cử, đồng thời chỉ ra chiến thắng của ông trong nhóm cử tri thiểu số.
Báo cáo cho biết Trump để mất lượng người ủng hộ lớn nhất trong nhóm cử tri da trắng, đặc biệt là nam giới, tại cả hai nhóm bang. Tuy nhiên, Trump giành được ủng hộ từ cử tri gốc Tây Ban Nha, còn số cử tri da màu ủng hộ ông tương đương năm 2006. Trump cũng để mất thiện cảm trong hầu hết nhóm tuổi ở các bang này, tổn thất tồi tệ nhất là nhóm cử tri da trắng có trình độ đại học.
“Năm 2016, Trump giành được tỷ lệ ủng hộ lên tới hai con số ở cả hai nhóm bang ủng hộ và quay lưng. Họ quay sang phản đối Trump một cách đáng kể trong năm 2020”, báo cáo cho biết. “Các cử tri trên 65 tuổi cũng rời bỏ Trump”.
Một số yếu tố khác cũng khiến Trump “ngã ngựa” trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Báo cáo cho biết nhiều cử tri quyết định quay sang ủng hộ Biden thay vì Trump trong những tháng cuối, mặc dù cựu tổng thống Mỹ hy vọng đạt được thành công sau buổi tranh luận cuối với ứng viên đảng Dân chủ.
Trump dành những ngày cuối trước kỳ bầu cử để thúc đẩy việc bổ nhiệm Amy Barrett làm thẩm phán Tòa án Tối cao Mỹ, song điều này có thể phản tác dụng về mặt chính trị, cố vấn Fabrizio viết.
“9 trong 10 cử tri ở cả hai nhóm địa phương nói rằng Tòa án Tối cao Mỹ là một trong những yếu tố quyết định lá phiếu của họ. Điều trớ trêu là những người quan tâm tới vấn đề này bỏ phiếu cho Biden, còn những người không quan tâm lại bầu cho Trump”, báo cáo cho biết.
Phân tích của Fabrizio nhận định các cử tri ủng hộ cựu phó tổng thống Mike Pence nhiều hơn Phó tổng thống Kamala Harris, song đó không phải yếu tố quyết định kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2020.
Nguyễn Tiến (Theo Washington Post) – VnExpress
