Trump được cho là đã yêu cầu trình phương án tấn công cơ sở hạt nhân Iran hồi tuần trước, song cố vấn khuyên ông không phát lệnh công kích.
Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu cấp dưới nêu các phương án phương án tấn công cơ sở hạt nhân Natanz của Iran trong cuộc họp tại Phòng Bầu dục hôm 12/11 với các cố vấn an ninh quốc gia hàng đầu, bao gồm Phó tổng thống Mike Pence, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Christopher Miller và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mark Milley, một quan chức Mỹ ngày 16/11 cho biết.
Cuộc họp được triệu tập một ngày sau khi các thanh sát viên quốc tế cho hay Iran đã tăng đáng kể kho dự trữ vật liệu hạt nhân. Trump đã hỏi các cố vấn an ninh quốc gia hàng đầu rằng Mỹ còn những lựa chọn nào và nên phản ứng ra sao với Iran.
Yêu cầu được Trump đưa ra trong bối cảnh ông nhiều khả năng sẽ phải chuyển giao quyền lực cho Tổng thống đắc cử Joe Biden vào ngày 20/1 năm sau. Trump được xác định đã thua trong cuộc bầu cử, nhưng ông tới nay vẫn từ chối công nhận chiến thắng của đối thủ và không thúc đẩy nỗ lực chuyển giao quyền lực cho Biden.
Các cố vấn, trong đó có Ngoại trưởng Pompeo và tướng Milley, đã thuyết phục Trump không triển khai chiến dịch tấn công vì hành động này có nguy cơ làm leo thang căng thẳng quân sự ở khu vực.
“Ông ấy (Trump) yêu cầu các lựa chọn. Họ đưa ra các kịch bản và cuối cùng ông ấy quyết định không tiếp tục”, quan chức này cho biết.
Nhà Trắng từ chối bình luận về thông tin này.
Trong gần 4 năm cầm quyền, Trump theo đuổi chính sách bị coi là gây căng thẳng với Iran, bao gồm rút khỏi thỏa thuận hạt nhân JCPOA đạt được dưới thời tổng thống Barack Obama và áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế với Tehran.
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) của Liên Hợp Quốc hôm 11/11 báo cáo Iran đã hoàn thành chuyển lô máy ly tâm tiên tiến đến cơ sở dưới lòng đất, hành động bị coi là vi phạm thỏa thuận hạt nhân. Số thiết bị này từng được lắp đặt tại một nhà máy trên mặt đất thuộc cơ sở làm giàu uranium chính của Iran.
Iran đang sở hữu 2,4 tấn uranium làm giàu ở nồng độ thấp, vượt xa giới hạn 202,8 kg được nêu ra trong thỏa thuận JCPOA. Iran sản xuất 337,5 kg uranium nồng độ thấp trong quý III, thấp hơn mức 500 kg trong quý I và II, IAEA cho biết.
Trump hồi tháng 1 ra lệnh triển khai máy bay không người lái (UAV) hạ sát thiếu tướng Qassem Soleimani, tư lệnh đặc nhiệm Quds của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, bên ngoài sân bay Baghdad, Iraq.
Iran sau đó phóng tên lửa vào sân bay có lính Mỹ đồn trú ở Iraq để trả đũa. Tuy nhiên, Trump tránh leo thang xung đột khi không tung đòn đáp trả. Ông cũng yêu cầu rút quân khỏi các điểm nóng xung đột toàn cần mà Tổng thống Mỹ gọi là “những cuộc chiến bất tận”.
Giới chuyên gia cho rằng cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân chính của Iran ở Natanz có thể làm bùng phát xung đột tại khu vực và đặt ra thách thức nghiêm trọng về chính sách đối ngoại với Tổng thống đắc cử Joe Biden khi ông nhậm chức.
Nguyễn Tiến (Theo Reuters) – VnExpress
