Liên minh châu Âu khởi động quy trình pháp lý, cáo buộc Anh vi phạm thỏa thuận Brexit khi đơn phương thay đổi điều khoản Nghị định thư Bắc Ireland.
Liên minh châu Âu (EU) hôm nay gửi thư thông báo chính thức nhằm khởi động “quy trình khởi kiện vi phạm” nhằm vào Anh, có thể dẫn đến những khoản phạt tài chính tại Tòa án Công lý châu Âu. Tuy nhiên, quá trình này có thể kéo dài ít nhất một năm và vẫn còn thời gian để EU và Anh tìm giải pháp xử lý bất đồng.
Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu phụ trách quan hệ với Anh Maros Sefcovic cũng gửi thư cho người đồng cấp Anh David Frost nhằm kêu gọi London không vi phạm thỏa thuận Brexit và đề xuất đối thoại.
Loạt động thái được áp dụng sau khi chính phủ Anh hôm 3/3 thông báo gia hạn hoãn kiểm tra hải quan với thực phẩm tới Bắc Ireland. Thực phẩm và nông sản có thể được chuyển từ lục địa Anh tới Bắc Ireland mà không cần kiểm tra hải quan cho đến ngày 1/10, thay vì ngày 31/3 như Anh và EU đã thống nhất.
EU cáo buộc điều này vi phạm thỏa thuận song phương về Brexit, cho rằng Anh đã đơn phương thay đổi Nghị định thư Bắc Ireland. Trong khi đó, London khẳng định không vi phạm những nguyên tắc về Ireland và Bắc Ireland.
Nước Anh chính thức rời EU từ đêm 31/12/2020, trở thành quốc gia đầu tiên rời khối kinh tế chính trị được thành lập khi lục địa này được tái thiết sau Thế chiến II. Tuy nhiên, Bắc Ireland vẫn tiếp tục tuân thủ quy định của thị trường chung EU và liên minh thuế quan để tránh phải thiết lập “biên giới cứng” giữa vùng này và Cộng hòa Ireland.
Nghị định thư Bắc Ireland được Anh và EU ký năm ngoái, trong đó EU cử nhân viên hải quan tới Bắc Ireland, làm việc tại các cảng giữa vùng này và phần còn lại của lục địa Anh, kiểm tra hàng hóa đi qua cảng để đảm bảo chúng đáp ứng các tiêu chuẩn của thị trường EU khi vào Bắc Ireland.
Hai bên thống nhất miễn kiểm tra hải quan với thực phẩm và nông sản từ Anh vào Bắc Ireland trong 3 tháng đầu năm 2021 để doanh nghiệp Bắc Ireland có thời gian thích nghi với quy định mới.
Vũ Anh (Theo Reuters) – VnExpress